Kamień szlifierski to bardzo przydatny przyrząd, może być używany razem z wieloma sprzętami warsztatowymi. Znajduje on zastosowanie w różnych sytuacjach i powinien trafić do skrzynki narzędziowej każdego majsterkowicza. Do czego można wykorzystać kamień szlifierski i jak zrobić go samodzielnie? Wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu.

 

Czym jest kamień szlifierski?

Jak sama nazwa wskazuje, kamień szlifierski jest przeznaczony do szlifowania. Można go używać razem ze szlifierką stołową lub kątową, wiertarką, a także sprzętami wielofunkcyjnymi jak wkrętarko-wiertarka. Bez względu na to, czy jest to mały, czy duży kamień szlifierski, na pewno przyda nam się w wielu sytuacjach. Pozwala on na obróbkę różnych materiałów. Tego typu przyrząd znajduje zastosowanie nie tylko w czasie majsterkowania, ale i podczas prac remontowych, a nawet konstrukcyjnych. Nierzadko jest on określany mianem ściernicy, pozwala na obróbkę metalu, drewna, szkła, ceramiki, a także tworzywa sztucznego.

 

Kamienie szlifierskie – rodzaje

Na rynku jest wiele różnych kamieni szlifierskich, a każdy z nich ma inne zastosowanie. Najczęściej spotykane są:

• Tarczowe kamienie ścierne – duże, korundowe tarcze przeznaczone do pracy ze szlifierkami stołowymi. Służą one przede wszystkim do zgrubnej obróbki. Ponadto tarczowy kamień szlifierski nadaje się do ostrzenia narzędzi oraz noży.

• Garnkowe kamienie ścierne – mają one kształt pierścienia, a w ich centralnej części można zauważyć charakterystyczne wgłębienie. W porównaniu do przyrządów tarczowych zwykle nie wykonuje się ich z korundu, tylko spiekanych węglików lub diamentowego pyłu. Sprawdzają się jako szlifierka do kamieni i materiałów budowlanych, w tym cegieł czy betonu.

• Trzpieniowe kamienie ścierne – jak sama nazwa wskazuje, są umieszczone na trzpieniu, a ponadto dostępne w kilku kształtach. Kamień szlifierski na trzpieniu może być np. stożkowy lub cylindryczny, zalicza się go do narzędzi precyzyjnych. To oznacza, że pozwala na bardzo dokładną obróbkę materiałów, w dodatku można przymocować go do różnych urządzeń (bez dodatkowego osprzętu). To odpowiedni kamień szlifierski m.in. na wiertarkę.

Biorąc pod uwagę możliwości zastosowania, wyróżnia się przyrządy do szlifowania na sucho, a także na mokro. Te należące do pierwszej wspomnianej grupy są wykorzystywane do szybkich, mało wymagających obróbek materiałów. Kamień szlifierski do pracy na mokro zapobiega powstawaniu dużej ilości pyłu i przegrzewaniu obrabianej powierzchni. Z tego względu poleca się go do wielogodzinnego szlifowania.

Kiedy warto sięgnąć po kamień do szlifowania?

Kamienie szlifierskie to przyrządy do szlifowania, ale można ich używać także podczas innych prac. Dobrze nadają się one do polerowania, jak również do precyzyjnego kształtowania elementów, wszystko zależy od ich gradacji i składu mineralnego. Możemy wykorzystać kamień szlifierski do ostrzenia noży i innych narzędzi, usunięcia starych warstw kleju, farby czy żywicy, a nawet do odnawiania mebli. Za pomocą takiego przyrządu z łatwością doprowadzimy starą szafkę czy stół do pierwotnego stanu. Na etykiecie powinniśmy znaleźć informację o tym, do czego nadaje się dany kamień szlifierski.

Ciekawe jest to, że co do zasady twardsze materiały szlifuje się na mokro, ale w sklepach są takie przyrządy, które mogą być używane również na sucho, przykładowo do stali. Na szczególną uwagę zasługuje kamień szlifierski do betonu, czyli do jednego z najtrudniejszych w obróbce materiałów. Za pomocą tego przyrządu chropowata powierzchnia staje się gładka, umożliwia on też wykończenie nadkruszonych i ostrych krawędzi. Z kolei bardzo dużą popularnością wśród miłośników majsterkowania cieszy się kamień szlifierski do wiertarki. Zwykle jest on sprzedawany w zestawie, w którym znajdują się końcówki mające różne kształty. Dobrze nadają się one do szlifowania oraz wygładzania elementów wykonanych z metalu, tworzyw sztucznych, ceramiki, a także szkła.

 

Kamień szlifierski – jak go używać?

Szlifowanie za pomocą kamienia nie jest skomplikowane, ale należy dobrać odpowiedni przyrząd i jego gradację. Sposób jego użycia przedstawimy na przykładzie ostrzenia noża. Jeśli ma on ostrze wykonane z metalu, możemy sięgnąć zarówno po kamień wodny, jak i np. diamentowy. Ten pierwszy należy najpierw zwilżyć, bo jeśli o tym zapomnimy, szybko przestanie nadawać się do użytku ze względu na pory zapchane pyłem.

Warto pamiętać o tym, że kamienie do szlifowania różnią się między sobą gradacją. Do ostrzenia noży zwykle potrzebujemy kilku przyrządów, gdyż tylko wtedy możliwe jest precyzyjne nadanie ostrzu odpowiedniego kąta i wygładzenie tnącej krawędzi. Najpierw sięgamy po kamień o gradacji 250 – 300, za pomocą którego usuniemy z noża drobne rysy i naprawimy krawędź tnącą. Do ostrzenia wstępnego potrzebny jest kamień o gradacji 300 – 500, a do ostrzenia właściwego 500 – 800. Przyrządy z ziarnem powyżej 800 służą do wygładzania krawędzi tnącej, a im wyższa jest gradacja, tym lepszy efekt uzyskamy.

Ostrzenie noży kuchennych przy użyciu kamieni szlifierskich wymaga przede wszystkim wprawy. Technik, jak należy to zrobić, jest wiele, ale zwykle ostrze ustawia się pod kątem 45 stopni względem kamienia (wówczas kąt ostrzenia to 10 – 15 stopni). Palec wskazujący kładziemy na grzbiecie noża, a kciuk na jego płaskiej stronie, przy rączce. Szlifowanie powinno odbywać się w obie strony, a więc od siebie oraz do siebie. Pierwszą stronę noża ostrzymy do momentu, aż uzyskamy tzw. zadrę na krawędzi tnącej, a drugą do momentu jej usunięcia. Jeśli do ostrzenia wykorzystujemy kamień do użytku na mokro, musimy mieć na uwadze, że przez cały czas będzie powstawać wodnista masa przypominająca błoto. Możemy ją usunąć dopiero w momencie, kiedy nóż będzie już naostrzony i wygładzony.

 

Jak zrobić kamień szlifierski?

Osoby lubiące majsterkować w wolnym czasie niekiedy podejmują się próby samodzielnego zrobienia kamienia do szlifowania. Niemniej jednak zwykle nie jest to zwykły, mały przyrząd, a prawdziwe koło szlifierskie. Dawniej cieszyło się ono bardzo dużą popularnością, obecnie często przywołuje miłe wspomnienia z dzieciństwa, przykładowo z wakacji spędzanych na wsi u babci i dziadka. Taki duży kamień szlifierski zwykle wykonywano z piaskowca, a jego średnica nierzadko przekraczała 150 cm. Aby praca przebiegała sprawnie, niezbędna była pomoc 2 – 3 osób, niemniej jednak koło szlifierskie wciąż jest uznawane za bardzo użyteczne. Jak samodzielnie zrobić taki przyrząd? Nie jest to łatwe, głównym problemem jest znalezienie odpowiednio dużej i mocnej kamiennej tarczy. Konieczne jest również zbudowanie mechanizmu, za pomocą którego kamień będzie mógł się obracać, zwykle jest nim umieszczona na osi korba. Niemniej jednak są pewne sposoby na to, aby ułatwić sobie pracę. Odpowiedni kamień do szlifowania można znaleźć np. w kamieniołomie lub samodzielnie poszukać złóż np. piaskowca w swojej okolicy. Są osoby, które zajmują się produkcją osełek i innych przedmiotów z tego typu materiałów, więc istnieje szansa, że przygotowanie koła szlifierskiego także nie byłoby dla nich problemem.

Czy warto zaopatrzyć się w kamień szlifierski?

Kamienie szlifierskie są bardzo praktyczne, dlatego warto mieć przynajmniej jeden w swojej skrzynce narzędziowej. To przyrządy, które mogą być używane do obróbki wielu materiałów, a w dodatku są łatwo dostępne oraz stosunkowo tanie (choć cena uzależniona jest od ich rodzaju, wielkości i materiału wykonania). Szlifowanie czy polerowanie za pomocą kamieni nie jest bardzo trudne, więc każdy z nas powinien sobie z tym poradzić. Dotyczy to zarówno zwykłych przyrządów służących do ostrzenia noży, jak i takich mocowanych na wiertarce czy innym urządzeniu.

Jak wybrać odpowiedni kamień szlifierski? Należy przede wszystkim zastanowić się, do czego będziemy go używać, to znacząco ułatwi podjęcie decyzji. Przyrządy o większej ziarnistości sprawdzają się w sytuacjach, kiedy czystość wykończenia powierzchni nie odgrywa istotnej roli. To dobry wybór do obróbki miękkich i rozciągliwych materiałów jak aluminium. Warto pamiętać, że im większe jest ziarno, tym szybciej usuwa się wierzchnią warstwę, a tym samym praca przebiega sprawniej. Kamienie o mniejszej gradacji umożliwiają zachowanie precyzji i lepiej sprawdzają się podczas obróbki niewielkich elementów, zwłaszcza takich wykonanych ze szkła czy narzędziowej stali.